“Werken aan gelijke kansen is in ieders belang”

14 december 2021 13:27

• Personeel & organisatiemanagement

Willen we dat mensen gelijke kansen krijgen om hun talenten te kunnen ontdekken en benutten, dan zullen we ons bewust moeten worden van onze vooroordelen. ROC Nijmegen zet in op bewustwording, bespreekbaarheid en een praktische aanpak.

Taina Mercer is docent en studentbegeleider, Femke Spoeltman is projectleider. Beiden zijn aangesloten bij het project Beroepspraktijkvorming (BPV) Gelijke Kansen. BPV is de stage die onderdeel uitmaakt van een opleiding. “Wij focussen als ROC op gelijke kansen voor onze studenten op de arbeidsmarkt”, opent Taina Mercer. “Een gelijk speelveld, waarop je niet op een openlijke of verborgen manier wordt afgerekend op je naam, je sekse, je leeftijd, je beperking, waar je vandaan komt, financiën of hoe je eruitziet. Aandacht hiervoor is nodig. De studentenpopulatie wordt steeds diverser van samenstelling onder andere in herkomst en leeftijd, dat laatste mede door maatregelen ter bevordering van Leven Lang Ontwikkelen om goed inzetbaar te blijven op de arbeidsmarkt.” “Een gelijk speelveld. Dat zal iedereen onderschrijven”, aldus Femke Spoeltman. “De meeste mensen zijn zich er vaak niet of nauwelijks van bewust dat ze collega’s, studenten of stagiaires beoordelen op een manier die niets te maken heeft met waar het om zou moeten gaan; hun kennis, kunde, motivatie en inbreng.” Bewustwording De eerste stap naar gelijke kansen is dan ook bewustwording. “Aan bewustwording kun je gericht werken”, stelt Taina Mercer. “Onze projectgroep geeft daarvoor aanzetten in de vorm van instrumenten waar mensen concreet mee aan de slag kunnen en we organiseren inspiratiebijeenkomsten voor medewerkers en in de toekomst ook voor stagebedrijven. Studenten gaan met het thema gelijke kansen aan de slag in de lessen burgerschap. Hier maken ze kennis met allerlei aspecten van ongelijkheid. Denk bijvoorbeeld aan taal. Wat zeg je tegen wie op welk moment, in welke context op welke toon en met welke woorden. Daarvan zijn we ons niet altijd bewust. Wat voor de ene persoon een grapje is, komt bij de ander binnen als een afwijzing. Woorden tellen.”

Instrumenten

Eén van de instrumenten waar Taina Mercer op doelt is de BPV-meldwijzer voor studenten van ROC Nijmegen. De meldwijzer is een uitvouwbare folder waarin studenten stage-ervaringen beschrijven waar ze ‘anders’, ofwel ongelijk behandeld worden. De andere zijde van de melder bestaat uit een stapsgewijze handleiding: heb je te maken met discriminatie op je stage of bij het solliciteren naar een stageplek en wil je dit melden? Op welke manier en door wie? Femke Spoeltman: “We wijzen studenten er op dat melden altijd zin heeft. Door zaken te benoemen en ze bespreekbaar te maken kun je ze aankaarten en oplossen. Ongelijke behandeling gebeurt niet altijd met opzet. Door kwesties samen te bespreken kweek je ook wederzijds bewustzijn.”

“Een tweede instrument is een set van kaarten met aan de ene kant stellingen en aan de andere kant verwijzingen naar bijvoorbeeld oplossingsgerichte handvatten en verdere informatie met behulp van QR-codes”, schetst Femke Spoeltman. “Dit laatste instrument zetten we voornamelijk in voor medewerkers om samen het gesprek over dit onderwerp met elkaar aan te gaan.”

“Gericht op de arbeidsmarkt hebben we het bij weerbaarheid over het bouwen aan en gebruik maken van je sociale netwerk. Iedereen heeft een sociaal netwerk, kent bij zijn sport- hobby- en vriendenclub mensen die hem of haar direct of indirect kan helpen bij het vinden van werk. Daar zijn studenten zich vaak niet van bewust. Via je netwerk krijg je op een informele manier zicht op wat er speelt in een bedrijf waar je zou kunnen of willen werken. Daarnaast besteden we aandacht aan ‘soft skills’ als houding, sociale vaardigheden, motivatie en zelfvertrouwen.”

Stagebedrijven

Uiteraard is het belangrijk dat ook stagebedrijven zich bewust worden van gelijke kansen ten aanzien van stagiairs. “Elk bedrijf heeft een historisch gegroeide cultuur van met elkaar omgaan. Daar komt een stagiair blanco in. Wees je daar als student en als stagebedrijf van bewust en bespreek het samen als er iets speelt”, zegt Taina Mercer. “Het thema ongelijkheid staat steeds hoger op de agenda bij de periodieke werkveldbijeenkomsten. Hier ontmoeten docenten, stagebegeleiders en stagebedrijven elkaar. Die bijeenkomsten worden afwisselend georganiseerd bij ROC Nijmegen of bij de bedrijven. Het is een goed podium om op een ongedwongen manier te praten over dit onderwerp. Denk bijvoorbeeld aan de manier van werving of selecteren, deze is bepalend voor wie er reageert op een stagevacature. Het onderscheid begint meestal onbewust al in het opstellen van een vacaturetekst en de brievenselectie.”

Pilot

Het komende studiejaar start ROC Nijmegen een pilot rond stagematching. “Om selectie op naam, afkomst en dergelijke uit te sluiten bij het vinden van een stageplaats, willen we het principe van ‘directe matching’ gaan toepassen bij een aantal opleidingen”, vertelt Femke Spoeltman. “Bij welke opleidingen dit het beste past, gaan we nog onderzoeken. Insteek is: wat gebeurt er als we studenten op basis van objectieve criteria matchen met stagebedrijven. Studenten hoeven dan niet te solliciteren. Als ‘profiel’ om te matchen hanteren we de gegevens van de Samenwerkingsorganisatie Beroepsonderwijs en Bedrijfsleven (SBB), waar erkende leerbedrijven bij zijn aangesloten én de leerwens van de student.”

Zoals altijd en overal zijn er bedrijven die het probleem volmondig erkennen en er werk van maken, andere acteren terughoudend. Taina Mercer: “Werkgevers zoeken mensen die ‘passen’ in het bedrijf. Daarmee zijn ze vaak onbewust op zoek naar iemand die op hen lijkt of die past bij de mensen die ze al in dienst hebben. Dit terwijl elk bedrijf gebaat is bij een groep diverse getalenteerde vakkrachten. Gelijke kansen realiseren is een zaak van volharding, bewustwording en de wil er samen werk van te maken.”

Taina Mercer en Femke Spoeltman besluiten met een gezamenlijke oproep aan bedrijven: heb je ervaring met het bevorderen van gelijke kansen in je organisatie en wil je meewerken aan onze pilot? Neem dan contact met ons op en stuur een e-mail naar Femke Spoeltman.«

Projectleider BPV Gelijke Kansen Femke Spoeltman

E-mail: f.spoeltman@roc-nijmegen.nl

Tekst en fotografie: Huub Luijten

Interessant artikel? Deel het: