Lezen en schrijven
14 december 2021 13:27
“Met meneer Jansen kan ik lezen en schrijven!” zeg ik tegen mijn collega als we het hebben over onze favoriete klanten. Bedoel ik dat letterlijk? Nee. De ‘meneer Jansen’ waar ik op doel, kan nauwelijks een goed leesbare e-mail aan mij schrijven en leest de stukken die hij ondertekent nooit. Als advocaat moet ik daar wel op bedacht zijn. Meneer Jansen is een gevierd ondernemer, een selfmade-man zoals dat heet, met een rebelse jeugd. Hij zag de school meer vegend vanaf het schoolplein (strafcorvee) dan van binnen. Meneer Jansen redt het wel, met zijn beperkte lees- en schrijfvaardigheid.
Dat geldt niet voor meneer Perenboom. Hij heeft ook niet veel scholing gehad en dat geldt ook voor zijn vrouw. Deze column kunnen ze niet lezen. Zij wonen in een klein huisje en hebben problemen met de aannemer. Het contract dat ze in goed vertrouwen getekend hebben, bevat de bepaling dat iedere aansprakelijkheid van de aannemer is uitgesloten. Zij hebben schade, maar kunnen die nu niet verhalen.
Beide cliënten zijn laaggeletterd, maar de één heeft er veel meer last van dan de ander. Bij beiden ligt de oorzaak van gebrekkige lees- en schrijfvaardigheid in hun jonge jaren. Bij beiden bestaat een vorm van schaamte over hun (beperkte) lees- en schrijfvaardigheid.
Naast mijn dagelijks werk ben ik vrijwillig bestuurder bij de lokale bibliotheek. Alle bibliotheken houden zich onder andere bezig met programma’s om mensen te helpen hun lees- en schrijfvaardigheid te verbeteren. Er is een leesoffensief gestart om jonge mensen (weer) leesplezier te laten ontwikkelen. Dit is belangrijk, want uit onderzoek blijkt dat de (begrijpend) leesvaardigheid de afgelopen jaren onder 15-jarigen erg gedaald is, bij kinderen van laagopgeleide ouders harder dan bij kinderen van hoogopgeleide ouders. Het onderwijs alleen, kan dit probleem niet oplossen. Ouders en werkgevers hebben hierin ook een rol.
Lezen leer je als kind op school en leesplezier ontwikkel je (mede) thuis, vanuit voorlezende ouders. Ik bewaar zoete herinneringen aan de voorleesstem van mijn moeder en ging vroeger zelf wekelijks naar de bibliotheek voor nieuw leesvoer. Ik lees nog steeds graag, sowieso elke dag de krant aan tafel en in bed tenminste een paar pagina’s uit een boek. Ik heb een voorkeur voor historische romans.
Vanaf enkele weken na de geboorte van onze oudste zoon (inmiddels 17) begonnen mijn man en ik met voorlezen. Onze jongste is inmiddels 11 en nog steeds lezen we bijna elke avond een verhaaltje voor het slapengaan. Of we ze daarmee ook voor de toekomst leesplezier meegeven, staat nog te bezien (de oudste heeft afgelopen week een boekverslag van een niet gelezen boek ingeleverd), maar al (voor)lezend hebben de kinderen in elk geval een behoorlijke woordenschat opgebouwd. Lezen en schrijven is op de werkvloer onmisbaar. Veiligheidsinstructies, maar bijvoorbeeld ook de digitale toegang tot de portal van de loonstrookjes, alles valt of staat met taal. Ben je werkgever en herken je laaggeletterdheid bij je personeel? Breng ze dan in contact met de bibliotheek en kijk wat die voor hem of haar kunnen doen. Krijgen je medewerkers kinderen? Een boekenpakket (van knisperboekje tot prentenboek) voor de eerste levensfase is altijd een topcadeau. Tot slot: wordt vriend van de plaatselijke bibliotheek. Ze doen ontzettend belangrijk werk voor onze kinderen: de werknemers en ondernemers van de toekomst. Met de bieb, kun je altijd lezen en schrijven!
Caren Schipperus | advocaat en bestuurslid van de Bibliotheek Wijchen
Alex Advocaten
Spoorstraat 43
6602 AW Wijchen
Telefoon 088 – 410 44 11
E-mail info@alexadvocaten.nl
www.alexadvocaten.nl
Reacties op dit artikel
Reactie plaatsen? Log in met uw account.