Cybersecurity in de bouw vraagt om directe actie

4 april 2025 14:43

• IT ontwikkelingen

Cybersecurity in de bouw is allang geen theoretisch risico meer. De bouwsector is in rap tempo gedigitaliseerd, maar de digitale beveiliging blijft vaak achter. Projectdata, klantinformatie, tekeningen en planningen: het zijn waardevolle gegevens die steeds vaker doelwit zijn van hackers. Ondernemers in de bouw doen er goed aan dit onderwerp hoog op de agenda te zetten. Want wie denkt dat hij te klein is om gehackt te worden, is vaak juist het makkelijkste doelwit.

Waarom cybersecurity in de bouw juist nú belangrijk is

De bouwsector digitaliseert in hoog tempo. Werkvoorbereiders werken in de cloud, projectteams delen informatie via apps en ketenpartners gebruiken gedeelde platforms. Dit verhoogt de efficiëntie, maar maakt bedrijven ook kwetsbaar.

Volgens het Digital Trust Center (2024) is het aantal cyberincidenten in de technische sectoren met 48% gestegen ten opzichte van 2022. Daarbij worden vooral middelgrote bedrijven getroffen. Niet omdat ze grote geheimen bewaren, maar omdat hun beveiliging vaak niet op orde is. Denk aan verouderde software, slecht beheer van wachtwoorden of onvoldoende bewustzijn bij medewerkers.

Het risico? Projectstagnatie, datalekken of zelfs gijzeling van systemen – en dat in een sector waar deadlines hard zijn en reputatie allesbepalend is.

Wat staat er op het spel voor ondernemers in de bouw?

Voor bouwbedrijven is data geen bijzaak meer. Van aanbestedingsdocumenten tot projecttekeningen en klantgegevens – al die informatie is geld waard. Cybercriminelen weten dat maar al te goed.

Een middelgrote aannemer in Noord-Brabant werd slachtoffer van ransomware nadat een medewerker op een valse e-mail klikte. Gevolg: zes dagen stilstand, duizenden euro’s schade en een flinke deuk in het vertrouwen van de opdrachtgever. Het incident had voorkomen kunnen worden met simpele maatregelen zoals tweefactorauthenticatie en basis bewustzijnstraining.

De vraag die veel ondernemers zich (te laat) stellen:

• Hebben wij inzicht in onze digitale kwetsbaarheden?
• Weten onze mensen hoe een phishingmail eruitziet?
• Wat gebeurt er als onze systemen morgen niet beschikbaar zijn?

Het antwoord op die laatste vraag bepaalt vaak hoeveel schade er wordt geleden.

Een herkenbaar probleem: goed in bouwen, zwak in IT

Veel bouwbedrijven zijn technisch zeer sterk, maar hebben weinig aandacht voor IT-veiligheid. Logisch misschien: de focus ligt op opleveren, calculeren en coördineren. IT wordt vaak als bijzaak gezien, iets dat ‘gewoon moet werken’.

Toch is juist dát de achilleshiel. Een projectmanager die zijn wachtwoord op een post-it plakt. Een stagiair die inlogt via een onbeveiligde verbinding. Of een installateur die zijn tablet met bouwtekeningen onbeheerd in de bus achterlaat. De zwakke plekken zitten niet in de techniek, maar in het gedrag.

Cybersecurity in de bouw vraagt dus niet alleen om firewalls en software, maar vooral om bewustwording en gedragsverandering.

Wat levert investeren in cybersecurity concreet op?

De voordelen zijn breder dan alleen ‘het voorkomen van schade’. Bouwbedrijven die investeren in cybersecurity:

• Verhogen hun betrouwbaarheid richting opdrachtgevers
• Beschermen intellectueel eigendom zoals bouwmethodes of unieke ontwerpen
• Voorkomen onnodige vertragingen en kosten door digitale storingen
• Versterken hun positie in ketensamenwerkingen, waar digitale veiligheid steeds vaker een harde eis is

Volgens een regionale mkb-analyse van KPMG uit 2023 bedraagt het directe financiële verlies bij een cyberaanval gemiddeld €85.000. Deze schatting is gebaseerd op incidenten bij Nederlandse mkb-bedrijven in technische en bouwgerelateerde sectoren. De werkelijke schade ligt vaak hoger, vooral als reputatieverlies en productieverlies worden meegerekend.

Preventie is dus niet alleen goedkoper — het geeft ook grip en vertrouwen in de bedrijfsvoering.

Is cybersecurity haalbaar voor een middelgroot bouwbedrijf?

Zeker. Je hoeft geen eigen IT-afdeling te hebben om je bedrijf goed te beveiligen. Veel maatregelen zijn laagdrempelig en direct toepasbaar. Denk aan:

• Het gebruik van betrouwbare wachtwoordbeheerders
• Inschakelen van tweefactorauthenticatie op e-mail en projecttools
• Regelmatige updates van software en besturingssystemen
• Basistraining voor medewerkers om cyberdreigingen te herkennen

Een installatiebedrijf met 35 medewerkers besloot in 2024 al zijn werktelefoons te voorzien van een MDM-beveiligingslaag (Mobile Device Management). Kosten: een paar honderd euro per jaar. Resultaat: controle over bedrijfskritische data én rust bij de directie dat informatie niet op straat komt bij verlies of diefstal.

Hoe begin je als ondernemer met cyberveiligheid?

De eerste stap is inzicht. Weet wat je gebruikt: waar staat je data, wie heeft toegang en hoe wordt informatie gedeeld? Stel daarna een korte risicoanalyse op. Welke informatie is het meest waardevol of kwetsbaar?

Kleine bedrijven kunnen starten met een digitale basischeck via bijvoorbeeld het Digital Trust Center of hun brancheorganisatie. Van daaruit kun je prioriteiten stellen: moet je investeren in training, in software of in procedures?

Cybersecurity hoeft niet perfect te zijn – het moet realistisch zijn voor jouw situatie. Elke stap die je zet, maakt je bedrijf weerbaarder.

Cybersecurity wordt een concurrentievoordeel

Steeds meer opdrachtgevers – denk aan gemeenten, woningcorporaties of grote aannemers – stellen eisen aan digitale veiligheid. Een goed beveiligd bouwbedrijf is dus aantrekkelijker als partner. Daarnaast straalt het professionaliteit uit naar klanten én naar medewerkers.

In een sector waar betrouwbaarheid alles is, kan cybersecurity het verschil maken tussen winnen of verliezen van een opdracht. Het is niet alleen een IT-verhaal, het is een strategische keuze.

Interessant artikel? Deel het: