Zo maak je zelf een Risico-inventarisatie en –evaluatie (RI&E)

17 april 2019 15:50

• Veiligheid en gezondheid op de werkvloer

In een veilige en gezonde werkomgeving zijn mensen vitaal en met plezier aan het werk. Dat betekent een laag verzuim en een hoge productiviteit. En dat bespaart bedrijfskosten. Het bieden van een gezonde en veilige werkomgeving start met het krijgen van inzicht in de risico’s. Een Risico-inventarisatie en –evaluatie (RI&E) is hiervoor een goed en wettelijk verplicht middel. Hoe kun je zelf een RI&E maken? Dit stappenplan helpt je op weg.

Stap 1: Inventarisatie van de risico’s

Het periodiek uitvoeren van een RI&E is een wettelijke verplichting vanuit de Arbeidsomstandighedenwet (Arbowet). De RI&E start met het inventariseren van de risico’s. Je kijkt bijvoorbeeld naar:

• Is er een arbo- en verzuimbeleid?
• Hoe zijn de algemene voorzieningen?
• Wordt er gewerkt met gevaarlijke stoffen of biologische agentia?
• Wat is de fysieke belasting van de werknemers op de werkvloer?
• Hoe staat het met de machineveiligheid?
• Hoe schoon en opgeruimd is de werkplek?
• Wat is het klimaat? En hoe is de verlichting en het geluid?
• Zijn de arbeidsmiddelen in goede staat en worden ze op de juiste manier gebruikt?
• Gebruiken je mensen de persoonlijke beschermingsmiddelen?
• Is de visuele informatie (zoals meters, beeldschermen, drukwerk, veiligheidssignalen en inhoudelijke mededelingen) duidelijk zichtbaar en begrijpelijk voor iedereen?
• Kijk kritisch naar de functie-inhoud en werkdruk binnen jouw bedrijf? Hoe wordt het werk uitgevoerd? Is er sprake van monotoon of repeterend werk? Of is de moeilijkheidsgraad juist heel hoog? Kijk ook naar de 'sociale' factoren zoals agressie, geweld, pesten, intimidatie en werkdruk die stress kunnen veroorzaken (psychosociale arbeidsbelasting)
• Hoe zijn de werk- en rusttijden binnen het bedrijf?

In de RI&E gaat het dus verder dan alleen veiligheidsrisico’s of omgevingsrisico’s. Je kijkt ook naar psychosociale risico’s en fysieke risico’s of ergonomie. Daarnaast kijk je naar zaken als bedrijfshulpverlening, arbodienstverlening/verzuimbegeleiding en de preventiemedewerker die je hebt aangesteld.

Het doel is om alle arbeidsrisico’s op één lijst te hebben. Je kunt hierbij gebruikmaken van zogenoemde RI&E-instrumenten. Een RI&E-instrument is een hulpmiddel bij het opstellen van de RI&E. Er zijn ook branchespecifieke instrumenten, ontwikkeld door brancheorganisaties. Als je gebruik kunt maken van een getoetst instrument (met een groen vinkje) en je hebt minder dan 25 werknemers in dienst, hoef je jouw RI&E ook niet te toetsen door een externe expert (zie ook stap 4).

Stap 2: Evaluatie van de vastgestelde risico’s

Na de inventarisatie volgt de evaluatie. Ook hierbij kunnen de bovengenoemde instrumenten u helpen. Denk bij de evaluatie aan factoren als:

• Hoe groot is de kans op het risico?
• Hoeveel werknemers treft het?
• Hoe vaak hebben de werknemers te maken met dit risico?
• Wat zijn mogelijke gevolgen?

Je sorteert de risico’s op basis van de uitkomsten. De belangrijkste risico’s zet je bovenaan. Deze methode helpt je om prioriteiten te stellen bij je Plan van aanpak.

Stap 3: Plan van aanpak

Een actueel Plan van aanpak is een wettelijk verplicht onderdeel van uw RI&E. In dit plan staat concreet beschreven hoe je de arbeidsomstandigheden in jouw bedrijf gaat verbeteren. Zorg voor een overzicht van concrete acties en zet erbij wanneer en door wie de acties worden gerealiseerd en wat het budget hiervoor is. Zo kun je sturen op het verbeteren en het veiliger maken van de werkomgeving en het is helder wie binnen de organisatie ervoor verantwoordelijk is. Belangrijk aandachtspunt: pak de risico’s aan bij de bron. Voorkomen is immers beter dan genezen.

Lees ook: Maak uw Plan van aanpak bij de RI&E tot een succes

Stap 4: Toetsing van uw RI&E

Heb je meer dan 25 werknemers in dienst of heb je gebruik gemaakt van een niet-erkend RI&E instrument? Dan moet je jouw RI&E laten toetsen. ArboNed kan je daarbij helpen.

Stap 5: Aanpakken maar!

De in stap 1 beschreven opsomming is niet helemaal volledig. En in sommige situaties zullen niet alle onderwerpen aan bod komen omdat ze niet voor jouw bedrijf relevant zijn. Belangrijk is dat je alles beschrijft, ook als het niet van toepassing lijkt te zijn. Dan laat je zien dat je de RI&E volledig heeft nagelopen. Heb je alles beschreven? Dan heb je jouw RI&E op orde en het Plan van aanpak ligt klaar. Dan is het nu zaak om de “to do lijst” uit het Plan van aanpak af te vinken. De preventiemedewerker binnen uw organisatie ziet erop toe dat dit gebeurt.

Hulp nodig?
Het kan zijn dat je hulp nodig hebt bij jouw RI&E, bijvoorbeeld omdat hij getoetst moet worden of dat je niet zeker weet of je alle risico’s in beeld hebt. Arbodienst ArboNed kan je hierbij helpen. Kijk hier hoe.

Interessant artikel? Deel het: