Technologie inbedden in Zorg en Welzijn

3 juli 2024 08:00

• Bedrijfsreportages

“Het practoraat vormt een brug tussen onderwijs, onderzoek en zorg- en welzijnsorganisaties”

Zorg en Welzijn zijn terreinen waarop het contact van mens tot mens vanouds maatgevend is. Het gebruik van technologie als hulpmiddel is hierbij niet vanzelfsprekend. Met het practoraat Tech@doptie gaan Rijn IJssel, ROC Nijmegen en partners uit het werkveld de toegevoegde waarde van technologie praktisch ‘laten landen’ bij docenten, studenten en werkers in Zorg en Welzijn.

Het practoraat Tech@doptie is een expertisecentrum dat ondersteunt bij het opleiden van mbo-professionals, zodat ze optimaal kunnen functioneren in een permanent veranderende werkomgeving waarin technologie een vanzelfsprekend hulpmiddel is. “Het practoraat kende in 2018 al een start, maar met de toekenning van de subsidie door het Regionaal Investeringsfonds mbo kunnen we het idee opschalen”, opent Nico Blok, programmamanager van het practoraat Tech@doptie. “We kunnen nu onze visie, ambities en doelen de komende vier jaar realiseren.”

Practoraten zijn mbo-platforms waar praktijkgericht onderzoek plaatsvindt, gericht op experimenteren en het verkennen van innovaties. Bij Tech@doptie ligt de focus op het onderzoeken en leren toepassen van technologische hulpmiddelen in Zorg en Welzijn. Dat gebeurt in samenwerking tussen Rijn IJssel, ROC Nijmegen en partners uit het werkveld.

Jeltje Kok, is als Associate Practor verbonden aan Tech@adoptie. “Ons team bestaat uit zes docent onderzoekers van Rijn IJssel en ROC Nijmegen, een projectondersteuner, een I-coach, een associate practor, een practor en de programmamanager. Daarnaast zijn er inmiddels meer dan dertig partners uit de sector gelieerd aan het practoraat.”

Brug

“Het practoraat vormt een brug tussen onderwijs, onderzoek en zorg- en welzijnsorganisaties”, schetst Blok. “Samen gaan we drie programmalijnen uitzetten; onderzoek, leerarrangementen en het x-lab; een vraagbaak voor technologie. Elke programmalijn wordt concreet ingevuld door een werkgroep, waarbij partners uit het werkveld zich aansluiten. De invulling wordt bepaald door wat het beroepsonderwijs en de partners nodig hebben om praktijkvraagstukken op te lossen.”

“Mensgericht werken is en blijft het uitgangspunt en het doel. Technologie vervangt geen mensen, maar is aanvullend waar dat iets toevoegt aan de kwaliteit en kwantiteit”, zegt Kok. “Bij de keuze van een zorg- of welzijnsberoep wordt niet snel gedacht aan technologie.” Kok schetst twee voorbeelden.

“De heupairbag is een hulpmiddel dat veel ellende kan voorkomen bij onverhoopt vallen. Hiervan zien studenten en werkenden de waarde. Het is weliswaar technologie, maar geen ‘hightech’: ingewikkelde apparatuur die onzekerheid en angst inboezemt en mensen overbodig zou maken.” Een ander voorbeeld is zorgrobot Tessa. “Deze robot is er een goed voorbeeld van hoe technologie cliënten zelfredzamer maakt, zoals bij de inname van medicatie. Je kunt instructies invoeren voor de cliënt en terugzien wat de robot heeft gezegd en gehoord. Zo wordt de zelfregie van cliënten bevorderd en kunnen werkers betere zorg en begeleiding bieden. Toch wordt de robot niet meteen omarmd, ze kennen nog onvoldoende de waarde ervan.”

Mindset

Kok: “Als de professionals van nu en straks de huidige en toekomstige technologische hulpmiddelen optimaal moeten kunnen gebruiken, dienen ze de juiste skills en competenties te hebben. Maar ook de mindset dat het gebruik van technologische hulpmiddelen in het dagelijkse werk vanzelfsprekend en vertrouwd is. Daar zijn we nog lang niet en de route ernaartoe is maatwerk, want het gaat om het concretiseren van vragen als: welke vaardigheden en competenties moeten professionals zich eigen maken op een specifieke werkplek? Hoe leer je die aan en hoe borg je die? In welke vorm is de vereiste scholing het best aan te bieden? De leerarrangementen en het gefaseerd inlijven van technologie in het onderwijscurriculum en in de werkpraktijk in de zorg- en welzijnsorganisaties, moet stapsgewijs bewerkstelligen dat het toepassen van technologie wordt gezien en ervaren als een gangbaar hulpmiddel.”

Werkbaar

“Er zijn tal van innovaties op het gebied van zorg, welzijn en techniek”, zegt Blok. “Het gaat erom ze tot werkbare toepassingen te smeden. Bewustwording is belangrijk, zowel binnen de opleidingen als in het werkveld. En die bewustwording zal onherroepelijk leiden tot nieuwe manieren van opleiden, werken en samenwerken. Binnen het mbo over de grenzen van de opleidingen heen, maar ook in de samenwerking met partners in het werkveld zorg en welzijn.”

“Veel is nu nog redelijk abstract”, vervolgt Blok. “Tijdens de bijeenkomst van 24 mei bij de Sint Maartenskliniek in Nijmegen, hebben Rijn IJssel en ROC Nijmegen samen met meer dan dertig regionale partners de (hernieuwde) start van Tech@doptie gevierd. Dit is de eerste mijlpaal waar we samen bij stil hebben gestaan. Belangrijke momenten moeten we samen delen, want we doen het samen. We onderzoeken, leren en werken samen met elkaar. En dat gaan we met Tech@doptie op allerlei manieren doen, maar wel steeds gericht op de beste uitkomst voor iedereen.”

Meedenken? Meedoen? Meer weten over de aanpak, de programmalijnen of leerarrangementen van Tech@doptie? Kijk dan eens op onze website:

Tech@doptie
Kronenburgsingel 16
6831 EX Arnhem
info@techadoptie.nl
www.techadoptie.nl

Tekst en fotografie: Huub Luijten

Interessant artikel? Deel het: