'Ingreep in onderwijs toont aan dat zelfsturing soms te ver is doorgeschoten'

21 april 2023 13:24

• Opleidingen & Trainingen

Dit is een expertquote van Charlotte van Asseldonk, leiderschapscoach en eigenaar De Talentenleider.

Aanleiding: Minister Wiersma maakt radicale ommezwaai: ‘Klas moet weer centraal staan, toezicht wordt strenger’

Het is een goed idee dat minister Wiersma van Onderwijs meer toezicht wil op wat er in de klas gebeurt. Het concreet en meetbaar maken van leerdoelen zorgt voor meer duidelijkheid, dat geeft scholen houvast. Leraren, scholen en schoolbesturen weten dan veel beter wat er van hen wordt verwacht, en ook wat de consequenties zijn als ze niet goed presteren.

Duidelijke afspraken zijn een belangrijke voorwaarde om je werk goed te kunnen doen. Autonomie klinkt leuk, maar als je niet goed weet wat je de doelen en kwaliteitseisen zijn, leidt dat bijna altijd tot problemen en teleurstelling. Dat zie je bij scholen, maar het gebeurt ook bij heel veel andere organisaties.

Leidinggevenden die wel in die afspraken, doelstellingen en duidelijke consequenties voorzien, kunnen daarbinnen veel vrijheid geven. Namelijk hóe je die dan bereikt. Daar kan iedereen dan zijn eigen sausje overheen gooien.

Sturing lijkt streng en negatief, alsof je de werknemer of leraar iets afpakt. Veel leidinggevenden gaan het daarom uit de weg en zijn veel te vaag in wat ze verwachten. Ze durven niet goed in te grijpen omdat ze veronderstellen dat iedereen meer autonomie wil. Maar vaak is het tegendeel waar, mensen wíllen weten: wat is precies de bedoeling? Controle betekent dus niet dat je je als leider als een boze bullebak, die continue de touwtjes strak heeft, hoeft te gedragen.

Duidelijke en meetbare doelen en afspraken zorgen ervoor dat leraren zich goed kunnen concentreren op hun kerntaak: goed onderwijs geven aan de kinderen in hun klas. Daar profiteert iedereen van.

'Wat autonomie en vrijheid heet, is eigenlijk de boel aan zijn lot overlaten', zegt de onderwijsminister. Daar slaat hij de spijker op zijn kop. We zijn soms een beetje doorgeschoten in het geven van autonomie en zelfsturing.

Charlotte van Asseldonk, leiderschapscoach en eigenaar De Talentenleider. Zie ook de video: 'Hoe communiceer je zonder de baas te zijn' op https://www.detalentenleider.nl/video/

Interessant artikel? Deel het: