Joziene van de Linde, Managing Director VDL de Meeuw: “Industrieel, modulair en circulair bouwen voor de toekomst”

8 april 2024 09:29

• Duurzaamheid & Innovatie

Woonruimte is in Nederland dusdanig schaars dat we spreken van een wooncrisis. Zelfs op volle kracht bouwen biedt nauwelijks soelaas. Volgens Joziene van de Linde, Managing Director VDL De Meeuw, kunnen we deze crisis niet bezweren met traditionele bouwconcepten alleen. Industrieel, modulair en circulair bouwen kan bijdragen aan een oplossing.

Op NDW21 (Nieuwe Dukenburgseweg 21) bouwt VDL De Meeuw de nieuwste stadsbuurt van Nijmegen. De wijk verrijst in ijltempo en belichaamt alle facetten van de visie en methodiek van VDL De Meeuw: snel, flexibel, modulair, circulair en kwalitatief hoogwaardig wat betreft materialen, voorzieningen en uitstraling.

Op het terrein wordt een mix van wonen en werken gerealiseerd. Inmiddels staan er op NDW21 zeven gebouwen met elk een eigen kleurstelling en naam: zes woongebouwen van de deelnemende woningcorporaties Talis, Portaal en Woonwaarts, en het SSH gebouw voor de huisvesting van studenten. In totaal telt NDW21 straks circa vijfhonderd flexibele woningen voor een- of tweepersoonshuishoudens zoals jongeren, starters en mensen die met spoed een tijdelijke woning nodig hebben. De woningen zullen er voor de duur van twintig jaar staan, daarna krijgen ze een nieuwe bestemming.

Industrieel

VDL De Meeuw kent een bijna honderdjarige historie als bedenker en bouwer van tijdelijke utiliteitsgebouwen. Acht jaar geleden startte het bedrijf ook met woonconcepten volgens industrieel modulair en circulair concept. Sinds 2023 is De Meeuw volledig overgenomen door VDL. De Meeuw is niet de enige industriële bouwer in Nederland, maar wel een van de grootste aanbieders van tijdelijk vastgoed in Nederland en België. In twee productiefaciliteiten, in Oirschot en Willebroek, ontwerpt en bouwt VDL De Meeuw alles. Naast woningen zijn dat ook tijdelijke gebouwen voor bijvoorbeeld gemeenten, onderwijsinstellingen, bedrijven, zorginstellingen, hulpdiensten, asiel- en arbeidsmigranten. “Wij werken als industriële bouwer van flexgoed vanuit een heel andere startpositie dan traditionele bouwers”, aldus Van de Linde.

Al ons tijdelijk flexgoed is steeds opnieuw te gebruiken

Imago

De Nijmeegse woningcorporaties kozen bewust voor de optie flexibel en gestandaardiseerd bouwen. Een keuze die veel corporaties in het land (nog) niet durven maken. “Tijdelijk vastgoed, ofwel flexgoed zoals wij het noemen, heeft nog steeds een ‘goedkoop’ imago”, vertelt Van de Linde. “Nog te vaak denken mensen dan aan containerwoningen. Niets is echter minder waar. Onze tijdelijke werk-, verblijf- en woonvoorzieningen zijn juist geen containerproducten. Het zijn industrieel vervaardigde, gestandaardiseerde, flexibel samen te stellen modules. Eenmaal opgebouwd voldoen ze aan alle wettelijke eisen en comfort wat betreft bouwkunde en het gebruikscomfort.” Toch remt de imagokwestie de snelheid waarmee flexgoed uitgerold zou kunnen worden. “Jammer”, oordeelt Van de Linde, “maar ik denk dat het een kwestie van tijd is. Wie ons flexgoed ziet en het gebruiksgemak en comfort ervaart zal snel ‘om‘ zijn.”

In de vingers

“Wil je industrieel bouwen, dan moet je standaardiseren”, duidt Van der Linde. “In onze productiefaciliteit in Oirschot werken we met zo’n driehonderd mensen. We bouwen al onze producten volgens hetzelfde principe en alle toeleveranciers zijn onlosmakelijk deel van de ontwerp- en productieketen. Zodoende hebben we het hele proces van ontwerp tot en met afbouw volledig in beeld en in de vingers.” “De bouwstenen van onze ontwerpen zijn allemaal hetzelfde. Vergelijk het met lego. Met die bouwstenen kunnen we tot wel tachtig verschillende modules samenstellen wat betreft indeling en afwerking. Denk bijvoorbeeld aan buitenwanden van plaatmateriaal, hout of industrieel metselwerk. Er is veel meer variatie mogelijk dan binnen de traditionele bouw. Als een gebouw bij ons de productiefaciliteit uit gaat is het voor negentig procent klaar. De assemblage doen we in de fabriek, inclusief installaties. Doordat we alles in onze productiefaciliteit doen, van ontwerp tot complete opbouw, en dat niet één keer maar duizenden keren, beheersen we elke stap in het proces tot in de details en kunnen we processen steeds verder verfijnen. Bijkomend voordeel van standaardisatie is dat je processen vergaand kunt automatiseren. Ook dat komt de kwaliteit en de snelheid van productie ten goede. Door deze manier van produceren zijn onze faalkosten bijna te verwaarlozen.”

Wij werken als industriële bouwer van flexgoed vanuit een heel andere startpositie dan traditionele bouwers

Circulariteit

Van de Linde: “Al ons tijdelijk flexgoed is steeds opnieuw te gebruiken. Onze bouwmodules zijn tot op het niveau van componenten zo ontworpen dat ze na gebruik volledig zijn te demonteren. Gevels, binnenwanden en sanitair units zijn steeds weer opnieuw te gebruiken. En materialen die we niet kunnen hergebruiken, nemen onze toeleveranciers terug. Zij gebruiken alles weer als grondstof voor nieuwe producten. Zo proberen we reststromen te minimaliseren van materialen die niet hergebruikt kunnen worden. Onze toeleveranciers van bijvoorbeeld sanitair, participeren ook volledig in onze duurzame benaderingswijze. Zo zijn de badkamers in alle wooneenheden op NDW21 in Nijmegen vervaardigd uit gerecyclede petflessen.”

Is een gebouw niet meer nodig, dan neemt VDL De Meeuw het terug. De modules worden dan in de fabriek waar nodig opgeknapt en opnieuw gebruikt. Alles wat niet meteen opnieuw kan worden ingezet wordt opgeslagen in de materialenbank in afwachting van hergebruik. Met deze wijze van werken kiest het bedrijf ervoor materialen blijvend in omloop te houden, hetgeen heeft geleid tot een reductie van afvalstromen met vijfennegentig procent.

Capaciteit

VDL De Meeuw kan met de huidige productiecapaciteit vijftien woningen per dag bouwen. “Wat de bouw stroperig maakt zijn de complexe procedures in het vergunningentraject en de voorbereiding”, aldus Van de Linde. “Afhankelijk van de uitvoeringsvariant kunnen we een woning binnen zes tot acht weken plaatsen. Voor met name noodvoorzieningen willen we toegroeien naar een ‘configure to order’ concept, waarbij we op heel korte termijn flexibel maatwerk kunnen leveren.” “Flexibel bouwen is voor ons geen manier, maar een visie. Een visie waarin leegstand niet meer voorkomt en je altijd een gebouw kunt aanpassen en opnieuw gebruiken waar dat nodig is. Daarin zijn we toonaangevend, efficiënt en betrouwbaar.”

In 2023 werd twintig procent van de woningen door industriële bouwers gerealiseerd. Dat aandeel zal volgens Van de Linde in de toekomst groeien. “Als we de wooncrisis serieus willen aanpakken zullen we anders, sneller en duurzaam moeten gaan bouwen. VDL De Meeuw is er klaar voor om daaraan een substantiële bijdrage te leveren.” «

VDL De Meeuw
Industrieweg 8
5688 DP Oirschot
+31 499 572 024
info@demeeuw.com
www.demeeuw.com

Tekst en fotografie Huub Luijten

Interessant artikel? Deel het: