Inclusiviteit zorgt voor betere besluiten
24 augustus 2020 14:13
Organisaties van de toekomst zijn wendbaar en divers, staan open voor verschillende perspectieven en bestaan uit een variëteit aan mensen en talenten.
Inclusie is een wat technisch woord voor iets heel menselijks en warms. Het gaat over het aangaan van wezenlijke relaties, over de zoektocht naar hoe we ons verbinden met anderen. Antropoloog, auteur en spreker Jitske Kramer lijkt erdoor gegrepen: de thema’s diversiteit en inclusie. ‘‘Inclusie gaat niet om de mix van verschillen maar om hoe je met deze mix omgaat. Het is meedoen, meepraten én meebeslissen. Hierdoor gaat het dan ook over macht. Want als nieuw bent, mag je misschien wel mee vergaderen, maar mag je ook echt meepraten om het anders te doen? En als je dan mag meepraten, mag je dan ook meebeslissen om anders te gaan vergaderen?’’
Met de neuzen dezelfde kant op
In organisaties is macht aan de orde. Niet alleen de macht van de directeur, maar ook de macht van de bedrijfscultuur. In haar boek Jam Cultures omschrijft Kramer macht als volgt: ‘’Omdat de machthebbers hun manieren en ideeën aan anderen op kunnen leggen, wordt cultuur ook wel gezien als een wapen van de elite. De elite mag definiëren wat goed en fout is, geeft kaders en richting. In organisaties zie je dit terug tijdens heidagen. Alles is er dan op gericht om mensen de ideeën van het management te laten omarmen en iedereen overal hetzelfde over te laten denken: allemaal weer met de neuzen dezelfde kant op en er vol tegenaan. Als je het zo bekijkt, zijn het de meest geestdodende, bewustzijnsvernauwende bijeenkomsten die je maar kunt bedenken.’’
Voorbij eigen oordeel luisteren
Beter is het in haar optiek dus om alle stemmen te horen in een organisatie. Daarbij is het volgens Kramer belangrijk om voorbij je eigen oordeel te luisteren naar al die geluiden in de organisatie. Want een belangrijk element van inclusie is dat je beslissingen neemt mét mensen in plaats van vóór mensen, zodat iedereen zich niet alleen gehoord voelt, maar ook daadwerkelijk gehoord wordt. En dat is niet altijd makkelijk, omdat veel organisaties gewend zijn voor medewerkers te beslissen, en ze nemen het gedoe dat daarna komt voor lief. Maar volgens Kramer zorgt het horen van alle stemmen er juist voor dat er betere beslissingen genomen worden: “Je haalt het gedoe naar voren”, zegt ze, “En daarbij moet je als leider van een organisatie heel helder zijn waarover mensen mee mogen praten en meebeslissen. Het vraagt inclusief en moedig leiderschap. Leiders hoeven geen oplossingen te bieden, maar moeten wel morele moed tonen door gesprekken aan te gaan en iedereen te horen.’’
Inclusieve organisaties
Inclusieve organisaties gaan verschillen dus niet uit de weg, maar gaan ermee aan de slag met creativiteit, echte gesprekken en helder leiderschap. Vanuit die inclusie kun je in de optiek van de antropoloog nog beter met elkaar samenwerken. Ze noemt het jammen. Muziekbands doen dat geregeld en komen geïnspireerd tot nieuwe muziekstukken. Kramer legt uit: ‘‘Met elkaar jammen betekent voor mij je open, hoopvol en kwetsbaar in het ongewisse storten. Met de vaardigheid om je eigen geluid goed te laten klinken. Met voortdurende oefening in zelfreflectie en het lef om open en nieuwsgierig de eerste stap te zetten. Met vertrouwen in de ander en in jezelf. Vanuit de angst dat de ander het niks vindt wat je doet. Samen improviseren met wat er is.’’
Tijdens Inclusieve Organisaties op 11 september komt de Jam Cirkel tot leven en bouw je met de acht inclusie principes van Jitske Kramer aan jouw inclusieve organisatie. Join in en Jam!
Reacties op dit artikel
Reactie plaatsen? Log in met uw account.