Hoe technologie ambachtelijk vakmanschap beschermt (zonder het te vervangen)

4 april 2025 11:47

• Duurzaamheid & Innovatie

Ambachtelijke beroepen vormen het culturele hart van Nederland en België. Terwijl deze eeuwenoude tradities onder druk staan van de digitalisering, kan technologie ook een onverwachte reddingsboei zijn. Niet door het vakmanschap te vervangen, maar door de mensen zelf te beschermen.

De geur van versgebakken brood die de straten vult of een handgemaakte eettafel die schittert in een keuken. In Nederland en België koesteren we ambachtelijke tradities. Met bijna 420.000 ambachtelijke bedrijven in Nederland en zo’n 2.500 erkende ambachtslieden in België zijn zij decennialang een belangrijk onderdeel van de economie, maar behoren ze ook tot ons cultureel erfgoed. Het behoud van deze ambachten is essentieel: niet alleen voor onze economie, maar voor onze identiteit als samenleving.

Het verborgen risico van ambachtelijk werk

Wat veel mensen niet weten, is dat achter deze ambachtelijke parels een onzichtbaar gevaar schuilt. Vakmensen in verschillende sectoren staan dagelijks bloot aan risico's die hun gezondheid bedreigen. Mensen uit de papier- of textielindustrie, die werken met archieven of in de houtbewerking ademen vaak fijne stofdeeltjes in die gevaarlijk kunnen zijn. Dat kan allergische reacties veroorzaken die vergelijkbaar zijn met wat bakkers ervaren wanneer ze met meelstof werken.

Deze beroepsgerelateerde aandoening heeft een officiële naam: farinose, in Nederland beter bekend als bakkersastma. En het probleem is vaak ernstiger dan wordt gedacht.

Een allergie is een sluipend proces

Een allergie voor werkgerelateerde stoffen ontwikkelt zich niet van de ene op de andere dag. In sommige gevallen gebeurt het binnen enkele weken, maar meestal duurt het jaren voordat iemand overgevoelig raakt voor een stof. Dat proces heeft zelfs een officiële naam: sensibilisatie.

Zodra een bakker gesensibiliseerd is, kan zelfs al het kleinste beetje meelstof voldoende zijn om de luchtwegen te irriteren. Uit onderzoek van het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu blijkt dat maar liefst 28% van de mensen in bakkerijen en vergelijkbare bedrijven overgevoelig is voor allergenen in meelstof. Ze krijgen dan last van:

• Niezen en een loopneus
• Geïrriteerde ogen
• Hoesten en kortademigheid
• Astmatische klachten
• Meelstofallergie

Ook in andere ambachten kunnen vaklieden vergelijkbare allergieën krijgen. Om deze problemen voor te zijn, is het niet voldoende om een mondmasker te dragen. Er zijn andere oplossingen nodig om hen te beschermen. Techniek kan dan helpen.

Technologie als bondgenoot van het ambacht

Wanneer we praten over technologie denken we vaak aan robots die mensen vervangen. Ja, machines kunnen kneden, snijden, en produceren. Maar zeg nu eerlijk: er is niets mooier dan ambachtelijke producten die gemaakt worden door vakmensen met jarenlange ervaring.

De uitdaging ligt niet in het kiezen tussen technologie of traditie, maar het combineren van beide. Ze hoeven geen tegenpolen te zijn. Sterker nog, de juiste technologie zorgt ervoor dat ambachtslieden hun vak langer en beter kunnen uitoefenen.

Van probleem naar oplossing: een praktijkvoorbeeld

Een mooi voorbeeld van hoe de technologie het ambacht kan versterken is Bio Bakkerij De Trog uit het Belgische Ieper. Deze ambachtelijke bakkerij kampte jarenlang met een dubbel probleem: medewerkers met toenemende longklachten én een grote hoeveelheid meelstof in de productieruimtes. 

In plaats van hun traditionele werkwijze op te geven, kozen ze voor een innovatieve oplossing. Ze investeerden in een luchtzuiveringssysteem. Deze slimme technologie filtert elke drie maanden bijna 15 kilo fijnstof uit de lucht. De hoeveelheid meelstof in de bakkerij is met maar liefst 42 procent gedaald.

Met deze slimme techniek heeft Bio Bakkerij De Trog niet alleen geïnvesteerd in de gezondheid van hun mensen, maar heeft ze ook ervoor gezorgd dat het ambacht kan blijven floreren in een moderne economie. Het cultureel erfgoed en het vakmanschap voor toekomstige generaties blijft behouden.

Wil je weten hoe jouw bedrijf kan profiteren van zuivere lucht? Laat je inspireren door de case study van Bio Bakkerij De Trog: https://www.zehnder-cleanairsolutions.com/nl/referenties/bio-bakkerij-de-trog-luchtzuiveringssysteem?utm_source=ho&utm_medium=referral

Interessant artikel? Deel het: