Handelsnaam versus merknaam: Wat is het verschil voor ondernemers?
12 maart 2025 13:59
Het kiezen van een naam is essentieel bij het lanceren van een product of dienst of het opzetten van een bedrijf. Hoewel ze voor verschillende doelen dienen en op een andere manier juridisch worden beschermd, helpen zowel handelsnamen als merknamen bij de herkenning. Voor de juiste bescherming is het belangrijk om de verschillen tussen de twee te begrijpen.
Doel: Onderscheiding onderneming versus onderscheiding producten & diensten
Het eerste onderscheid tussen handelsnaam en merknaam ligt in hun doel. Een handelsnaam identificeert de onderneming zelf en onderscheidt deze van andere ondernemingen. De handelsnaam sluit niet noodzakelijkerwijs aan bij de naam in de oprichtingsakte. Bedrijven kunnen bovendien verschillende handelsnamen hanteren voor uiteenlopende activiteiten.
Een merknaam dient daarentegen om specifieke producten of diensten te onderscheiden. Bij het registreren van de merknaam moet u dan ook specificeren voor welke categorieën u bescherming aanvraagt.
In sommige gevallen is een naam zowel een handelsnaam als merknaam.
Juridische bescherming: Gebruik versus registratie
De manier waarop bescherming wordt verkregen is het tweede belangrijke verschil. Bij een handelsnaam ontstaan rechten automatisch zodra de naam in de bedrijfsvoering wordt gebruikt. Denk hierbij aan een domeinnaam, advertenties of briefpapier. Hoewel het mogelijk is de naam in te schrijven bij de Kamer van Koophandel (KvK), is dit een administratieve handeling en creëert het geen juridische bescherming. Wel kan registratie van pas komen bij conflicten over naamgebruik, omdat het laat zien dat u de naam gebruikt.
Bij merkregistratie ontstaat bescherming pas nadat het merk is geregistreerd bij een officiële instantie, zoals het BOIP of EUIPO. De aanvraag wordt gecontroleerd op inhoudelijke en formele gronden. Er wordt geen diepgaand onderzoek uitgevoerd. Zodra het merk is goedgekeurd, wordt het gepubliceerd en kunnen derden bezwaar maken.
Dit betekent dat een merk in eerste instantie goedgekeurd kan worden, maar later alsnog in twijfel kan worden getrokken. Om mogelijke conflicten te vermijden, is het raadzaam om vooraf een merkenonderzoek te doen. Na goedkeuring is een merkregistratie meestal 10 jaar geldig en kan deze steeds opnieuw worden verlengd.
Geografische bescherming
Een derde verschil tussen een handelsnaam en een merknaam is de geografische reikwijdte van de bescherming. De bescherming van een handelsnaam is beperkt tot het werkgebied van de onderneming. Hierdoor kunnen twee bedrijven in verschillende steden dezelfde naam gebruiken, zolang ze geen landelijke bekendheid hebben. Echter, met de opkomst van e-commerce neemt het risico op conflicten toe, omdat een bedrijf via internet sneller landelijke bekendheid verkrijgt.
De geografische bescherming van een merknaam hangt af van de registratie. Een merk biedt exclusieve rechten binnen het specifieke gebied waarvoor het is ingeschreven. Bijvoorbeeld alleen nationaal of voor de gehele EU. Dit levert vaak een bredere bescherming op dan een handelsnaam, vooral voor bedrijven die internationaal actief zijn.
Conflicten
Het kan voorkomen dat een merknaam in conflict komt met een bestaande handelsnaam. Bijvoorbeeld wanneer een merk later wordt uitgebreid naar andere producten of diensten dan aanvankelijk was bedoeld. In dit geval hangt het af van wie de naam als eerste in de markt heeft gebruikt en in welke context. Meestal heeft de partij die de naam eerst heeft gebruikt, de sterkste positie.
Een handelsnaam kan bescherming bieden tegen een later geregistreerde merknaam, op voorwaarde dat de handelsnaam al voldoende bekendheid heeft verworven en er risico op verwarring bestaat binnen hetzelfde werkgebied.
Conclusie
Kennis van de verschillen tussen handelsnamen en merknamen is van belang voor ondernemers die hun naam willen beschermen. Deze kennis helpt u om risico’s op conflicten te verkleinen en uw bedrijf beter positioneren op de markt.
Auteur: Britt Beumer | Advocaat bij Fruytier Lawyers in Business
Reacties op dit artikel
Reactie plaatsen? Log in met uw account.