Eigenaarschap bij medewerkers wordt nog ondergewaardeerd

17 september 2018 11:59

• Columns

‘Verantwoordelijkheid nemen voor wat je wilt met je leven’. Dat is wat volgens de deelnemers aan het Tafelgesprek bij Hof van Saksen in het Drentse Nooitgedacht de betekenis van Eigenaarschap is. Het was de opmaat naar een interessant gesprek over personeel, organisatie en ondernemerschap. En uiteraard eigenaarschap, want dat is, zo werd al snel duidelijk, nog niet zo eenvoudig in praktijk te brengen. Terwijl het voor bijna iedereen in een werkomgeving voor toegevoegde waarde kan zorgen.

Er zijn een aantal factoren die aan eigenaarschap kunnen worden toegeschreven: pro-activiteit, verbinding maken, je rol omarmen, je rol in een team, verantwoordelijkheid nemen, oplossingsgericht werken, mogelijkheden voor ontplooiing en zelfvertrouwen. “Veel mensen zitten vaak vast in bepaalde gewoontes, waardoor ze juist dingen doen die niet handig zijn”, zegt Gijs den Engelsman van Performance Matters, specialist in eigenaarschap. “Eerlijk zijn is een belangrijke voorwaarde die past bij eigenaarschap. Eerlijk zijn naar jezelf, je team, je bedrijf en je omgeving. Vaak is dit afhankelijk van de positie die je hebt. Een manager bijvoorbeeld zit vaak tussen twee vuren in en moet met beide belangen kunnen omgaan.”

“Ook de medewerker moet meerdere belangen kunnen zien”, geeft Sonja van Beveren, trainer & coach van beginnend leidinggevenden, aan. “Dat is lastig, maar niet onmogelijk. Eigenaarschap bij jezelf creëren heeft vooral met bewustwording te maken. Toen ik zelfstandig ondernemer werd, moest ik ineens alles zelf doen. Dan voel je het, ervaar je het hoe dat is. Ben je in dienst bij een werkgever, dan krijg je maandelijks je salaris en is het nog niet zo gemakkelijk om bij jezelf eigenaarschap te creëren. Dan is het fijn als je een leidinggevende hebt die dat proces kan ondersteunen. Aan de andere kant moet iedereen thuis ook eigenaarschap tonen en keuzes maken. Dus, het zit wel in ons.”

Leiders

Johan van Tiel van Kwalipro, Training & Coaching, herkent dit. “Als je vroeger bij een bank werkte, had je een baan voor het leven. Die tijd is geweest. Ik wilde graag voor mezelf beginnen, omdat ik zelf iets wilde opbouwen en zelf keuzes wilde kunnen maken. Ik vind dat iedereen eigenaarschap kan tonen, het is niet lastig te doen. Maar, je hebt wel leiders nodig die laten zien wat eigenaarschap voor jezelf kan betekenen en juist aan die leiders is een schrijnend tekort.”

”De belangen binnen bedrijven zijn vaak verschillend”, geeft Mendiena Boer aan. Zij richt zich met haar bedrijf op sport en gezondheid en specifiek op hardlopers, waarvoor ze een methode heeft ontwikkeld om te hardlopen zonder blessures. “De directie heeft een visie en wil ergens naartoe, maar dit wordt in de praktijk niet altijd goed gedeeld met het personeel. En dan wordt het moeilijk om eigenaarschap binnen dat bedrijf te tonen.”

Johan denkt dat de communicatie in kleinere bedrijven gemakkelijker te realiseren is dan bij de echt grote bedrijven. “Bij een bank, één van mijn opdrachtgevers, werden belangrijke besluiten steeds meer centraal genomen, waar je nauwelijks invloed op had. Dus, ga je kijken waar je wel invloed op hebt en dan kan er heel veel. Kijken binnen je cirkel van invloed zeg maar.”

Afstand

“Als de afstand tussen top en werkvloer te groot wordt, is het de vraag of je nog wel verbinding kunt maken met de klant”, vult Gijs aan. “Want daar gaat het uiteindelijk wel om. Wat wil je als team, als bedrijf, is er een doel en worden daarvoor de goede stappen gezet, zijn vragen die elke organisatie zich regelmatig moet stellen.” Mendiena denkt dat veel werknemers zich daar minder verantwoordelijk voor voelen.

Volgens Johan ligt dit ook aan de mensen die op belangrijke posities worden geplaatst. “Het lijkt vaak om kennis te gaan, van producten, systemen en processen, terwijl dat niet is wat in mijn optiek nodig is en het meest belangrijk. Ik denk dat we een ander type leiders nodig hebben. Leiders die aandacht hebben voor mensen.”

“Precies, dat is één van de belangrijkste dingen die leiders moeten doen: aandacht hebben voor mensen, echt contact maken”, beaamt Sonja.

“Goede leiders zijn in staat om hun medewerkers te laten schitteren en zichzelf weg te cijferen”, zegt Gijs. “Helaas gebeurt dit veel te weinig. Veel leiders zijn namelijk niet altijd eerlijk naar hun mensen toe, dat vinden ze lastig. Ze willen vooral aardig gevonden worden. Als je mensen niet aanspreekt, ontneem je ze de kans om te groeien.”

Netwerken

Is eigenaarschap nemen of creëren niet zomaar onder de knie te krijgen, krachtig netwerken is dat ook niet, toch? “Oneens”, reageert Johan. “Heel veel ondernemers vinden het moeilijk om goed te netwerken, ze vinden het lastig. Dat kan. Ik zeg: durf je kwetsbaar op te stellen. Durf jezelf te zijn. Dat vind ik ook krachtig. De durf hebben om het te doen. Ik had onlangs een cursist die vertelde dat hij ‘aan’ ging als hij ging netwerken. Dan ging hij zich anders gedragen. Toen ik vroeg waarom hij dit deed, gaf hij aan dat dit van hem verwacht werd. Dat snapte ik niet. Gedurende de cursus bleek dat dit vooral door zijn eigen onzekerheid kwam. En dat is niet erg. Wees jezelf en vertel wie je bent. Inmiddels gaat hij zonder problemen naar allerlei netwerkbijeenkomsten en heeft hij een verhaal.”

De Tafel is het eens dat iedereen netwerken kan leren. Gijs:” Maar, ga niet netwerken omdat je zo nodig iets wilt verkopen. Als dat er uit voorkomt is het meegenomen, maar het moet geen doel op zich zijn.”

Johan:” Ik ken mensen die niet meer naar netwerkbijeenkomsten toe gaan, omdat ze er niets uithalen. Dat is jammer. Zakendoen is ook contacten leggen en later blijkt wel of die contacten jou iets gunnen, want daar gaat het vaak toch om in het zakenleven. Sterker nog, uit onderzoek blijkt dat 80 procent van de zakelijke beslissingen worden genomen op basis van niet zakelijke overwegingen. ”

Mendiena is zich enige tijd geleden gaan verdiepen in online netwerken en de resultaten hebben haar verbaasd. “Ik ben me gaan richten op mensen uit mijn doelgroep en dat loopt heel goed. Het is daarbij wel van belang dat je de strategie achter Facebook en LinkedIn leert kennen, dat zijn ideale instrumenten om mensen te triggeren.”

“Het gaat om contact en verbinding en niet om visiekaartjes uitdelen”, vult Gijs aan. “En dat kan zowel offline als online.”

Vaardigheden

Terug naar de (team)leiders die vaak leidinggevende capaciteiten missen. Sonja:” Mensen worden vaak leidinggevende, omdat ze het beste zijn in hun vak, maar dat wil niet zeggen dat ze een goede leider zijn. Leiding geven vereist vaardigheden en vooral niet zelf op de voorgrond willen treden.”

Gijs vindt dat te weinig bedrijven investeren in het op peil brengen van leidinggevende vaardigheden bij hun teamleiders. “Er wordt vooral op kennis ingezet en niet op vaardigheden, dat is een onderschat fenomeen. Als je iets wilt, kunt en het past bij je, dan gaat de energie stromen.”

Volgens Mendiena komen teveel mensen op plekken vanwege hun ervaring en/of vriendjespolitiek. “Natuurlijk voel je je vereerd, wanneer je voor een leidinggevende functie wordt gevraagd, maar vaak wordt er niet gekeken of jij wel de juiste persoon bent voor die functie.”

Status

Heel veel mensen doen het ook voor het geld, voegt ze er nog aan toe. “Of status”, zegt Sonja. “En dan kom je bij de factor eerlijkheid. Ben je eerlijk naar jezelf wanneer je een functie aanvaard die je eigenlijk niet ligt? Ik vind dat je dat niet moet doen. Geef liever aan wat je nog moet leren om het vervolgens wel te kunnen. Het zit hem echt niet alleen in meer salaris.”

Johan denkt dat met name de nieuwe generatie geld wel belangrijk vindt, maar ook veel meer kijkt naar de invloed die ze kunnen uitoefenen en de vrijheid die ze krijgen. “Vroeger werd verteld wat je in je baan moest doen, nu wordt vooral gevraagd wat je brengt. Waarom zou je werknemers niet meer ruimte en verantwoordelijkheid geven. Niet omdat ze dat niet aankunnen. Immers, die ruimte en verantwoordelijkheid hebben ze thuis ook elke dag en dat gaat over het algemeen prima. Ik denk dat veel werkgevers de kwaliteiten van hun medewerkers nog onderschatten.”

Angst

Mendiena noemt dit de angst van de werkgever. “Hij wil vooral controle houden.” Iets wat volgens Johan juist niet nodig is. “Leg maar meer verantwoordelijkheid bij je medewerkers, dat pakt vaak beter uit dan je denkt. Het gaat tenslotte om te behalen resultaten. Ik denk dat teveel ondernemers teveel potentieel binnen hun onderneming laten liggen en dat is een gemiste kans.”

En ja, daarmee zijn we in feite terug bij eigenaarschap. Verantwoordelijkheid nemen voor wat je wilt met je leven, zowel privé als op de werkvloer. Er is wat dat betreft nog veel te winnen, hoewel er signalen zijn die erop wijzen dat met name jonge bedrijven ertoe overgaan meer verantwoordelijkheid bij hun medewerkers te leggen. En juist die bedrijven blijken succesvol te zijn.

De deelnemers:

Gijs den Engelsman MBA, Performance Matters, wij creëren eigenaarschap – gijs@performancematters.nl www.performancematters.nl

Johan van Tiel, Kwalipro, Interim Management, Training & Coaching – johan@kwalipro.nl www.kwalipro.nl

Mendiena Boer, ondernemen in resultaat – info@mendienaboer.nl www.mendienaboer.nl

Sonja van Beveren, trainer & coach van beginnend leidinggevenden – regie@sonjavanbeveren.nl www.sonjavanbeveren.nl

Het Tafelgesprek vond plaats in het restaurant van Hof van Saksen in Nooitgedacht. Buitengewoon genieten in de prachtige Drentse omgeving. Naast de prachtige accommodaties, stijlvolle boerderijen, waar u kunt verblijven en overnachten, biedt Hof van Saksen de ondernemers vele mogelijkheden voor een bijeenkomst, clinic, vergadering of gewoon lekker eten in het vernieuwde Grand Café.

Interessant artikel? Deel het: