Een preventiemedewerker is kostenbesparend voor de werkgever
11 juli 2019 10:24
VaardigWerk is een landelijk opererende arbodienst die in 2008 opgericht is door Ans Klein en waarvan het hoofdkantoor is gevestigd in Alphen aan den Rijn. Daar werkt een vast team van vijfentwintig medewerkers, bestaande uit casemanagers, bedrijfsartsen en arbeidsdeskundigen. Voor de rest heeft de organisatie, verspreid over heel Nederland, meer dan vijfhonderd bedrijfsartsen, verzuimbegeleiders en arbeidsdeskundigen in het bestand die gecontracteerd kunnen worden voor verzuimbezoek. Ans gaat na het introductie-artikel in een serie van vijf artikelen dieper in op bepaalde facetten van haar werk. Het eerste artikel van deze serie gaat over de WIA-uitkering, het belang van Periodiek Medisch Onderzoek wordt in het tweede artikel behandeld en het fenomeen ‘pesten op de werkvloer’ wordt door Ans in het derde artikel uitgelicht. In dit artikel gaan we het hebben over preventiemedewerkers.
Toezicht houden op de gezondheid en het welzijn van de werknemers
Ans valt direct met de deur in huis: “Sinds 1 juli 2017 zijn werkgevers wettelijk verplicht om een preventiemedewerker aan te stellen. Helaas hebben lang niet alle bedrijven dit goed op orde!”
Tot en met vijfentwintig werknemers mag eventueel de directeur zelf de preventiemedewerker zijn, daarboven moet hij iemand uit het personeelsbestand aanwijzen. De preventiemedewerker houdt toezicht op de gezondheid en het welzijn van de werknemers en wordt geacht een onafhankelijk advies te geven wanneer het hieraan schort.
Ans: “Stel dat iemand in een ruimte werkt wat niet goed geventileerd is of waar geen daglicht komt, waardoor de kans op ziektes vergroot wordt, dan moet de preventiemedewerker er alles aan doen om ervoor te zorgen dat de werkplek wél aangenaam wordt, zodat ziektes of ongevallen vermeden kunnen worden. Zo kun je natuurlijk talloze voorbeelden bedenken. Maar een preventiemedewerker moet bijvoorbeeld ook meewerken aan het opstellen van een Risico Inventarisatie & Evaluatie.”
Alle werkgevers zijn RI&E-plichtig en moeten dat regelmatig laten updaten. De gebreken van het bedrijf staan daarin genoteerd en de werkgever is verplicht om deze gebreken binnen een bepaald tijdslimiet van bijvoorbeeld twee maanden te herstellen.
Het profiel van een preventiemedewerker
“Een preventiemedewerker kan het beste iemand zijn die door al zijn collega’s gepruimd wordt.”, aldus Ans: “Hij werkt samen met personeelsvertegenwoordigers of een ondernemersraad en zijn bevoegdheden moeten ook schriftelijk worden vastgesteld. In die zin is het écht een functie en de inhoud van de taken die een preventiemedewerker heeft, staan ook in de richtlijnen van de Arbowet. Het kan dus niet zo zijn dat een bedrijf op papier een preventiemedewerker heeft aangesteld, waar in de praktijk niets van terug te zien is.”
Volgens haar zou, gezien de raakvlakken met bedrijfshulpverlening, een BHV-er in een bedrijf deze taak heel goed op zich kunnen nemen, maar een KAM-coördinator komt daar ook voor in aanmerking. KAM staat voor kwaliteit, arbeidsomstandigheden en milieu en het is dus iemand binnen een bedrijf die daar verantwoordelijk voor is. Ans: “Het gaat erom dat het Arbobeleid op het gebied van gezondheid en welzijn van de medewerkers ook daadwerkelijk wordt nageleefd.”
Om thuis te raken in de Arbowetgeving, moet een preventiemedewerker bepaalde cursussen volgen. Volgens Ans zijn dat standaard cursussen waarin uitgelegd wordt wat de taken zijn en waar, in het kader van de veiligheid, op gelet moet worden. Ze noemt heel bewust als voorbeeld een kantoororganisatie, omdat je zou denken dat veiligheid daar geen issue is. “Het is belangrijk dat chloor of andere agressieve schoonmaakmiddelen goed opgeborgen worden.”, aldus Ans: “En inkt voor printers valt bijvoorbeeld onder gevaarlijke stoffen. Hoe wordt daar mee omgegaan? Wordt het gewoon in de prullenbak gegooid of in speciale afvalbakken? En waar een printer staat, moet een goede ventilatie zijn, omdat er nu eenmaal stoffen vrijkomen die bepaald niet bevorderlijk zijn voor je gezondheid! Dat soort zaken zijn óók van belang voor de veiligheid van de medewerkers. Zo kun je nog talloze voorbeelden bedenken waarvoor een preventiemedewerker met de directie, de personeelsvertegenwoordiging of de ondernemersraad een beleid moet ontwikkelen wat die veiligheid ten goede komt.”
“Eén dag verzuim kost zo’n tweehonderdvijftig euro”
Ans heeft op het terrein van preventie te maken gehad met een bedrijf waar de medewerkers in een grote loods werken en, voor ingrijpen van VaardigWerk, veel last hadden van tocht, omdat de deur in verband met de werkzaamheden continu open moest blijven. De preventiemedewerker legde het probleem in eerste instantie zelf voor aan de werkgever, maar die wilde geen speciale tochtdeur laten plaatsen, omdat hem dat naar eigen zeggen kapitalen zou kosten. De betreffende medewerker meldde het vervolgens bij VaardigWerk, waardoor er een speciaal soort zeildoek is opgehangen, wat ertoe leidde dat een groot deel van het tochtprobleem werd opgelost.
Volgens Ans is het in dit soort situaties, waarin een werkgever in eerste instantie weigert mee te werken, van belang dat de preventiemedewerker het dan meldt bij de Arbodienst. Die gaat vervolgens met de werkgever om tafel en heeft de bevoegdheid om desnoods de Inspectie SZW (Sociale Zaken en Werkgelegenheid) in te schakelen, zodat er daadwerkelijk aan het probleem gewerkt gaat worden, waarbij er dan ook een duidelijke afspraak gemaakt wordt qua de tijdsduur waarbinnen het opgelost moet zijn.
Omdat daardoor de werksituatie voor iedereen dragelijk wordt, vindt er automatisch ook minder verzuim plaats en bespaart een preventiemedewerker in die zin ook nog eens behoorlijk op de kosten voor zijn werkgever! Ans: “Eén dag verzuim kost zo’n tweehonderdvijftig euro. Dit is ongeveer anderhalf tot tweeënhalf maal de brutoloonkosten. Gedurende de eerste twee ziektejaren is de werkgever verplicht het loon door te betalen. Daarnaast is hij in deze periode óók verantwoordelijk voor verzuimbegeleiding en re-integratie van de zieke werknemer. Dit kan qua onkosten oplopen tot wel honderdduizend euro per jaar.”
Het belang van het regelmatig doornemen van de RI&E
Ze vindt het belangrijk dat men in een bedrijf één keer per maand of één keer per kwartaal, afhankelijk van de grootte van het bedrijf, de Risico Inventarisatie & Evaluatie doorneemt om te kijken wat er eventueel gedaan moet worden om de werkomgeving voor alle medewerkers optimaal te houden. Uiteraard moet de preventiemedewerker daarbij betrokken worden. “Om een goed voorbeeld te geven:”, zo legt Ans uit: “Installatie- en bouwbedrijven hebben een behoorlijk risico. Er moet op toegezien worden dat werknemers zich aan de veiligheidsvoorschriften houden en dat ze de juiste kleding dragen, waarbij je kunt denken aan helmen en speciale schoenen met stalen neuzen, et cetera. Maar als je als werkgever daar niet scherp op bent en de werknemers daarin nalatig zijn, loop je een groot risico! Dus in zo’n RI&E moet je aangeven dat je medewerkers regelmatig een update krijgen over hun veiligheidsrisico. En als je ziet dat iemand van je personeel zich niet aan die veiligheidsvoorschriften houdt, moet je die persoon per direct naar huis sturen met de boodschap om terug te komen met die helm of die speciale schoenen. Als die medewerker daar dan niets mee doet, mag je actie ondernemen. Ook hierin speelt de preventiemedewerker een belangrijke rol door erop toe te zien dat de veiligheidsvoorschriften door iedereen worden nageleefd.”
Ans noemt een praktijkvoorbeeld op van een chauffeur die een steen op z’n hoofd had gekregen, terwijl de werkgever alle chauffeurs gewaarschuwd had met de mededeling dat ze een helm moesten dragen als het risico aanwezig was dat er puin van de vrachtwagen af zou kunnen vallen, in het geval deze te vol geladen werd. Ze benadrukt dat een werkgever in zo’n geval hard kan maken dat hij zich heeft gehouden aan de veiligheidsvoorschriften waar hij zijn werkgevers op gewezen heeft. Als de betreffende chauffeur dat risico dan willens en wetens neemt, kan hij dat niet verhalen op de werkgever. In zo’n situatie moet een preventiemedewerker erop toezien dat alle gemaakte afspraken nageleefd worden én dat er een verslag gemaakt wordt waarin duidelijk naar voren komt dat alle medewerkers per maand of per kwartaal een update krijgen wat betreft alle veiligheidsvoorschriften, met daarbij de toevoeging dat de betreffende chauffeur daar geen gehoor aan heeft gegeven. Ans: “Dan ben je als werkgever gevrijwaard als er iets gebeurt, want je kunt niet iemand aan de hand nemen en de hele dag controleren of hij alles wel nakomt. Het komt dan ook neer op een stuk eigen verantwoordelijkheid van de betreffende werknemer.”
“Ze beseffen niet hoeveel premie ze kwijt zijn”
Bij het ene bedrijf is het noodzakelijker dat een preventiemedewerker goed de vinger aan de pols houdt dan bij het andere bedrijf, maar volgens Ans is er bij elke organisatie wel iets wat voor verbeteringen in aanmerking komt. De werkgevers die er nog weinig tot niets mee doen, moeten beseffen dat het absoluut geen grote investering is en dat het juist wél heel wat kosten kan besparen. Ans adviseert om duidelijke afspraken te maken, zodat de preventiemedewerker weet binnen welk kader hij zijn functie als zodanig kan uitoefenen, waarbij ze het belangrijk vindt dat er minimaal zo’n tien uur per maand voor de bijbehorende werkzaamheden uitgetrokken wordt. Een deel van die tijd kan volgens haar ingevuld worden door wekelijks op een vaste dag en een vast tijdstip een spreekuur in te stellen. Ze voegt hier direct aan toe dat het wel zo moet zijn dat de medewerkers ook buiten de spreekuren om de vrijheid hebben om de preventiemedewerker aan te spreken als ze ergens mee zitten.
Ans benadrukt dat de preventiemedewerker iemand moet zijn die in het bedrijf werkt. “Je mag niet iemand van buitenaf aanstellen.”, aldus Ans: “VaardigWerk, of welke Arbodienst dan ook, is niet elke dag bij zo’n bedrijf aanwezig en iemand van buitenaf kan sowieso niet alle ins en outs overzien; dat kan alleen iemand die continu aanwezig is. Die kan exact zien wat er allemaal gebeurt. En dan hoeft die persoon geen veertigurige werkweek te hebben, als hij of zij maar dagelijks aanwezig is. Dan volstaat een werkweek van twintig uur ook prima.”
Tot slot haalt ze de factor kostenbesparing via een preventiemedewerker nog een keer aan: “De gemiddelde ondernemer is vooral bezig met de omzet die gehaald moet worden en ziet daarbij het belang van een preventiemedewerker niet, terwijl die juist ziektes en verzuim kan voorkomen. Veel ondernemers onderschatten dat. Door preventie in te zetten en goed met de Arbodiensten te sparren qua mogelijke ziektes en verzuim, bespaar je juist enorm veel kosten! Als er via preventie serieus gereageerd wordt op bijvoorbeeld signalen van rugklachten, ben je als werkgever een stuk goedkoper uit dan wanneer iemand twee jaar lang ziek thuis zit. En daarna moet er nog tien jaar betaald worden. Veel werkgevers beseffen dat niet en denken: ‘Ach, dat loopt wel los, want ik ben ervoor verzekerd.’ Maar ze beseffen niet hoeveel premie ze kwijt zijn als er in zo’n traject weer een aanvullende verzekering afgesloten moet worden. De gemiddelde werkgever denkt helaas niet verder en wordt opgeslokt door de waan van de dag.”
Tekst: Leo Singor
Reacties op dit artikel
Reactie plaatsen? Log in met uw account.