Bouwen op papier
2 oktober 2018 14:05
Na jarenlang bij een architectenbureau en een aantal aannemingsbedrijven op de calculatieafdeling gewerkt te hebben, besloot Riekel Witteveen in 2000 om onder de naam Witteveen Bouwkosten voor zichzelf te beginnen.
In eerste instantie gingen de zaken zo goed dat Riekel personeel in dienst nam, maar toen de crisis haar intrede deed in de bouwwereld, was hij genoodzaakt om alleen verder te gaan. Inmiddels heeft hij het weer lekker druk en bedient hij een trouwe vaste klantenkring van voornamelijk aannemingsbedrijven, architecten, scholen en woningbouwverenigingen, maar werkt hij nog steeds alleen. Hij heeft ervoor gekozen om bij grote projecten samen te werken met concullega’s die ook alleen werken en dat bevalt hem heel goed.
“Dan wordt het allemaal heel wat gecompliceerder”
Op mijn vraag wanneer een project in zijn branche te groot is, waarbij ik toevoeg dat ik als leek denk dat je gewoon je tijd moet besteden bij alle berekeningen maar dat het blijkbaar zo niet werkt, antwoordt Riekel: “Dat klopt wat je zegt. Je moet het allemaal uitzoeken en uitrekenen, maar in de projecten die qua schaal heel groot zijn, zoals woon-zorgprojecten van zo’n tienduizend vierkante meter, heb je ook heel veel tekeningen die je ‘door moet worstelen’ om het allemaal uit te zoeken. Of je nou een gebouwtje van tien bij tien vierkante meter hebt… die honderd vierkante meter vloer heb je zo berekend…, of een gebouw van tienduizend vierkante meter in diverse maten met allerlei hoeken en ‘kronkels’ die de architect heeft bedacht. Dan wordt het allemaal heel wat gecompliceerder en zie je van tevoren al dat je niet binnen de vier à vijf weken rekentijd klaar gaat komen. Dan moet je echt bijschalen.”
Als ik verbaasd reageer op de tijdsduur qua rekentijd, licht Riekel toe: “Vaak staat er bij grote projecten een week of vier, vijf voor en soms zelfs zes, maar gemiddeld sowieso een week of drie. Een architect is in overleg met zijn opdrachtgever vaak een jaar bezig om alles te bedenken, maar als ze klaar zijn, willen ze heel snel de prijs weten en heel snel een aannemer hebben die het voor ze gaat maken en dan willen ze het liefst dat de kosten in een week of drie berekend worden. Dat is vrij gangbaar.”
Behoorlijk tijdrovend
Dit roept bij mij de vraag op welke facetten een rol spelen bij een gemiddelde berekening en hoe dat werkt.
Riekel: “Uiteindelijk speelt alles mee. Ik werk veel voor aannemers en dan vaak in de aanbestedingssfeer. Dan schrijven meerdere aannemers zich in voor één project. De eerste actie is altijd het uitzetten van de aanvragen naar de onderaannemers toe, zoals de loodgieter, de betonwerker, de metselaar, de kozijnenfabrikant, enzovoort. Alle onderdelen die in de bouw zitten worden zo bij de onderaannemers aangevraagd. Deze aanvragen bepalen het merendeel van de waarde van de begroting. Omdat er bij dit proces zowel van de kant van de onderaannemers als van de kant van de hoofdaannemer diverse vragen loskomen, is dit een behoorlijk tijdrovend onderdeel van het gehele proces.”
Het echte calculatiewerk
Hij vervolgt: “Als dat uitgezet is, begint het echte calculatiewerk met het uitzoeken van de hoeveelheden. Bijvoorbeeld hoeveel kuub beton er in de fundering komt, hoeveel vierkante meter vloer gerealiseerd moet worden, hoeveel kozijnen er gesteld moeten worden, hoeveel dakpannen er nodig zijn… noem maar op; alles wat je in een gebouw ziet. Daarnaast spelen de manuren van de metselaars, de timmermannen, de kraanmachinisten en zo nog veel meer vakmensen ook een belangrijke rol in de kostenbepaling.”
Bij dit calculatiewerk gaat het niet alleen om berekenen, maar wordt het hele project in Riekel zijn hoofd eigenlijk al vormgegeven. Naar zijn eigen zeggen is hij dan aan ‘het bouwen op papier’. De bepaling van de tekeningen en het bestek, de technische omschrijving van de architect, worden op papier in het hele project verweven. Hierbij spelen diverse aspecten een rol.
De opslagmethode
Na alle berekeningen wordt er door de opdrachtgever/aannemer nog een opslagpercentage voor algemene kostendekking, winst en risicodekking aan de begroting toegevoegd.
Om de opdracht in de aanbesteding binnen te slepen, verlagen sommige aannemers na alle berekeningen toch nog de te verwachten kostprijs of opslagen. Naar zijn zeggen gebeurt dit bij de betreffende bedrijven buiten Riekel (zijn adviezen) om en is dit ook geheel voor rekening van de betreffende aannemers.
“Op een paar schetsen kan er wel gerekend worden”
Hoewel de klantenkring van Witteveen Bouwkosten, zoals hierboven beschreven, voornamelijk bestaat uit aannemingsbedrijven, architecten, scholen en woningbouwverenigingen, benadrukt Riekel dat elke ondernemer en particulier hem ook direct kan benaderen als het om berekeningen van bouwkosten gaat. Riekel: “Op een paar schetsen kan er wel gerekend worden.” Door zijn jarenlange ervaring in bouwkostenbegrotingen kan hij, met alle informatie van het te realiseren project, zeer nauwkeurig een te verwachten vierkante meter prijs berekenen. Hierbij benadrukt hij dat die prijs nauwkeuriger wordt naargelang hij meer informatie krijgt. Na zijn eerste berekeningen kan hij dan samen met de klant naar één van de architecten gaan, waar hij mee samenwerkt, om het plan verder door te laten ontwikkelen en zo tot een nog nauwkeurigere calculatie te komen.
“Het uitdagende voor mij daarin is dat elk project weer anders is”, aldus Riekel. “Het gaat niet alleen om huizen of kantoren. Soms betreft het een woonboot of een uitbouwtje, maar het kan ook om een woon-zorgcomplex of een complete woonwijk gaan.” In alle variaties gaat het volgens Riekel om zo’n dertig à veertig procent woningbouw en bedient hij verder voornamelijk de zakelijke markt.
Oud en nieuw worden in elkaar gedraaid
De opdrachten voor Witteveen Bouwkosten hebben niet alleen betrekking op nieuwbouw. Riekel heeft ook de nodige ervaring in verbouwingsprojecten. Hier spelen andere facetten weer een rol, omdat er meestal ook het nodige gesloopt moet worden. Riekel verwoordt het kernachtig met de opmerking dat oud en nieuw in elkaar gedraaid worden. “Ik heb regelmatig projecten waarbij ik met een aannemer naar bijvoorbeeld een oud pand in Amsterdam ga waar appartementen in gebouwd moeten worden. Dan is er bijvoorbeeld één tekening, of helemaal niets op papier, en loop je met z’n allen door het pand heen om ter plekke te bepalen wat er precies in het betreffende pand moet gebeuren. Van daaruit maak ik dan een begroting.” In dit soort situaties wordt er een stevig beroep gedaan op de jarenlange ervaring van Riekel.
Bewust onafhankelijk
Tot slot benadrukt Riekel dat hij elke vorm van belangenverstrengeling wil voorkomen en dat hij er bewust voor kiest om ten allen tijden onafhankelijk te kunnen zijn. Om die reden is hij ook lid van de NVBK, de Nederlandse Vereniging van Bouwkosten Deskundigen. Hij wil tussen partijen in kunnen staan, mocht zo’n situatie zich voordoen. Van daaruit kan hij ook onafhankelijk begrotingen van aannemers beoordelen, waarbij het voor hem niet uitmaakt of de betreffende aannemer een klant van hem is, of niet. In de praktijk maakt hij bijvoorbeeld mee dat een woningbouwvereniging hem vraagt om een calculatie van een aannemer te herberekenen, terwijl beiden klant van hem zijn. Hij laat zich dan niet leiden door dat feit, maar geeft de woningbouwvereniging een eerlijk advies zonder zich erom te bekommeren of dat in het nadeel is voor de betreffende aannemer of niet.
Verder vindt hij het belangrijk dat men weet dat hij altijd bereikbaar is en dat de klant in elke situatie een beroep op hem kan doen. Flexibiliteit staat bij Riekel hoog in het vaandel.
Tekst: Leo Singor
Reacties op dit artikel
Reactie plaatsen? Log in met uw account.