Bedrijven en onderwijs keihard nodig voor wendbare arbeidsmarkt

14 december 2021 08:38

• Personeel & organisatiemanagement

De regionale arbeidsmarkt kan een geweldige impuls krijgen als bedrijven, onderwijs en overheid samenwerken om versnipperde initiatieven te verbinden en te koppelen aan acties. Dat is dan ook de inzet van de groene Metropoolregio, provincie Gelderland en The Economic Board. Zij maken zich sterk voor een gedragen Human Capital Agenda met slag- en daadkracht. Nadrukkelijk wordt bij het realiseren van de plannen de samenwerking met bedrijfsleven en kennisinstellingen gezocht.

Renate Bouwman is, samen met Janet Holland en Annet de Bruin, de kartrekker van de Human Capital Agenda. Zij is civic entrepreneur arbeidsmarkt bij The Economic Board en ze is daarnaast werkzaam bij KplusV als adviseur Onderwijs en Arbeidsmarkt. Ze schetst de huidige situatie: “Vanochtend opende de krant met het bericht dat we nog nooit zo’n krappe arbeidsmarkt gehad hebben. We komen gewoon mensen tekort. Alleen al in de provincie Gelderland ontstaan de komende jaren 15.000 nieuwe banen vanwege de energietransitie. Dat aantal komt nog bovenop het geschoold personeel dat we in andere sectoren zoeken. We hebben die mensen echt nodig, want de regio heeft tal van schitterende innovatieve bedrijven op het gebied van Energy, Health, High Tech en Food. Onze actie is erop gericht om daar wat aan te doen. Daartoe willen we gericht aan een aantal knoppen draaien.”

Vakmensen

Als voorbeeld van nieuwe banen in de energiesector noemt Renate Bouwman de overstap van auto’s op fossiele brandstof naar elektrisch voortgedreven auto’s. Daartoe moeten in het hele land zo’n 1,6 miljoen laadpalen geplaatst en onderhouden worden. Er zijn vakmensen voor nodig die daarin opgeleid of bijgeschoold worden. Connectr, de energiehub op het industriepark Kleefsewaard in Arnhem, doet al onderzoek naar die nieuwe toepassingen van alternatieve energie en brengt in kaart welke vaardigheden daarvoor nodig zijn.

Ook digitalisering vraagt om de bereidheid van werknemers om zich te blijven scholen. Digitalisering is tegenwoordig in iedere baan te vinden. Er zijn volgens Renate Bouwman nog veel werknemers die dat onvoldoende onder de knie hebben op hun vakterrein. Bijscholen is noodzaak, anders kunnen ze niet mee in hun vak en zouden ze zelfs onnodig buiten het arbeidsproces kunnen komen te staan.

“We staan voor grote opgaven zoals de energietransitie en woningtekort. Vakmanschap, voldoende en goed opgeleide mensen zijn hierbij hard nodig. Ik vind het heel goed dat we nu de krachten bundelen om dit te organiseren samen met het bedrijfsleven, onderwijs- en maatschappelijke instellingen en overheden.”

Voetlicht

Ook voor mensen zonder baan zijn er nu volop kansen, meent Annet de Bruin, regioadviseur onderwijs en arbeidsmarkt bij de provincie Gelderland: “Die oud-bankmedewerker kan uitstekend met cijfers omgaan. Waarom zou hij zijn talent niet kunnen inzetten als calculator of begeleider van woningbouwprojecten? En voor een voormalig helpdeskmedewerker zijn er nu zeker kansen in de zorg. Ieder talent telt.” Ze wil op een andere manier omgaan met talent, namelijk door te bezien waar die kwaliteiten ingezet kunnen worden in kansrijke beroepen. Annet de Bruin vervolgt: “Op dit terrein gebeurt er al veel. Maar er is nog onvoldoende zichtbaar wie waarmee bezig is. Dat willen we beter voor het voetlicht brengen, zodat partijen erop kunnen inhaken en nieuwe initiatieven kunnen ontplooien.”

Impuls

De drie deelnemende partijen in The Human Capital Agenda hebben vier ‘knoppen’ geformuleerd waaraan ze willen draaien om die arbeidsmarkt een impuls te geven. Ze zijn daarin gesteund door vertegenwoordigers van werkgevers, werknemers en sectoren, die tijdens twee drukbezochte sessies over dit onderwerp mee konden denken. De vier knoppen zijn: Een leven lang ontwikkelen. Dat betekent vaardigheden aanleren die in de nabije toekomst van vitaal belang zullen zijn. Bijblijven op het gebied van energietechnologie is hiervan een goed voorbeeld. Zo zijn er ook nog veel installateurs van warmtepompinstallaties nodig.

Omscholing van werk naar werk. Werknemers in sectoren die overgenomen worden door de automatisering kunnen bijvoorbeeld goed aan de slag in kansrijke sectoren. Maar dat vraagt wel om wendbare werknemers én werkgevers. De werknemers moeten kansen leren zien en benutten en werkgevers kunnen dat proces faciliteren.

Het inzetten van onbenut arbeidspotentieel. Dat kan gaan om het scholen van mensen zonder werk, maar ook om parttime werknemers die best wat meer uren willen werken. In Gelderland zouden 36.000 mensen wel wat meer uren willen maken.

Het aantrekken en behouden van talent uit andere regio’s en uit het buitenland. Nog te vaak volgen studenten hun opleiding aan de Hogeschool van Arnhem en Nijmegen of de Radboud Universiteit om vervolgens voor hun baan naar het westen des lands te verhuizen.

“Lifeport als innovatienetwerk en regioprofilering gaat ons helpen in het aantrekken van talent naar deze regio.” Sigrid Helbig, directeur The Economic Board

Talent

Dat laatste punt, goed omgaan met talent, is heel belangrijk, weet Janet Holland, speerpuntcoördinator van de Human Capital Agenda. Ook in dit verband is het volgens haar belangrijk om de zichtbaarheid van de regionale economie te vergroten. Ze ziet dat veel -vooral universitaire- studenten hun stagebedrijf van binnen gezien hebben, maar geen goed beeld hebben van de vele innovatieve bedrijven in de regio. Ze lopen in feite hun stage in de regio om vervolgens in het westen van het land aan de slag te gaan. Dat is deels te verklaren uit het gegeven dat weinig mkb-werkgevers aanwezig zijn op banenmarkten. Annet de Bruin vult aan dat er al diverse initiatieven lopen die een podium bieden aan werkgevers. Zo kunnen ze laten zien wat ze doen en welke ontwikkel- en carrièrekansen er zijn. Denk hierbij aan Tech Gelderland of de Tmrrw app. Deze initiatieven dragen ertoe bij dat jongeren een betere schoolkeuze kunnen bepalen, maar zijn ook interessant voor mensen die graag een carrièreswitch zouden willen maken, maar eigenlijk niet goed weten wat mogelijk is. Janet Holland zegt dat naast de vele mooie bedrijven in deze regio, ook de mooie omgeving deel uit maakt van een goed vestigingsklimaat.

Oproep

Ook Renate Bouwman onderschrijft het belang van nationaal en internationaal talent voor de regio: “Het is een vestigingsvoorwaarde voor bedrijven dat er voldoende getalenteerde werknemers zijn.” Zowel vakmensen als kenniswerkers zijn nodig in de regio. Het gaat om het vermarkten van de regio richting talent, ook internationaal talent. Daarvoor wordt Lifeport als regiobranding meer ingezet. Een expatcenter in Nijmegen, het Lifeport Welcome Center, is in het leven geroepen om mkb’ers te ondersteunen bij vragen over internationale werknemers. Het is typisch een onderwerp waar kennisinstellingen en bedrijfsleven nauw bij betrokken moeten worden. “Als we nu niets doen, zijn over tien jaar de problemen nog veel groter. Vandaar onze nadrukkelijke oproep aan partijen om mee te doen”, zegt Renate Bouwman, “Onze oproep aan (mkb-)ondernemers en kennisinstellingen is: we hebben jullie keihard nodig. De ambities van de Human Capital Agenda zijn nu verwoord in de vier speerpunten. Het is de bedoeling om daar de komende tijd concrete doelen aan te koppelen. We willen laten zien wat we doen via interactieve sessies en een digitaal platform waar initiatieven zichtbaar zijn.”

Tekst: Paul de Jager // Fotografie: Jacques Kok

Interessant artikel? Deel het: